+Tập nhớ ngày sinh của bạn bè
Mình có thằng bạn sinh ngày 9 tháng 2, hình như ngày này mình đã thấy đâu đó khi đọc sách sử. Đúng rồi, đó là ngày nổ ra cuộc khởi nghĩa Yên Bái năm 1930 do Nguyễn Thái Học đứng đầu mà.
Còn nhỏ Lan lớp mình sinh ngày 7 tháng 5. Cố nhớ xem có trùng vào sự kiện nào không nhỉ? À, ngày đó chẳng phải là ngày kết thúc chiến dịch Điện Biên Phủ chấn động địa cầu năm 1954 sao!
Tháng 8 là tháng lớp mình có nhiều người sinh nhất. Nhỏ Út sinh 16 tháng 8, nhỏ Nga sinh 17 tháng 8, Nam Béo sinh 19 tháng 8, Hải Sêkô sinh 25 tháng 8. Trong những ngày đó, có ngày nào trùng với sự kiện lịch sử không nhỉ?
Xem nào, ngày 17 không trùng sự kiện nào. Ngày 16 thì sao? Đó là ngày khởi nghĩa Tháng Tám thắng lợi ở Thái Nguyên. Ngày 19 khởi nghĩa thắng lợi ở Hà Nội và ngày 25 khởi nghĩa thắng lợi ở Sài Gòn.
Với cách nhớ trên, các bạn vừa có thể nhớ lâu ngày sinh nhật của bạn bè mình, lại vừa có thể nhớ các mốc sự kiện một cách lâu nhất.
Mở rộng hơn, bạn có thể lựa chọn những ngày đáng nhớ khác như ngày mình và nhỏ H quen nhau; ngày mình vào học lớp 10; ngày mình đi thi học sinh giỏi; ngày lớp mình liên hoan…Để rồi, với mỗi mốc đáng nhớ ấy, bạn sẽ gắng tìm để gán cho nó một sự kiện lịch sử rồi ghi nhớ chúng
.
+Nhớ 1 được 2
Với nhiều sự kiện chỉ cần nhớ 1, ta sẽ nhớ sự kiện kia. Chỉ cần các bạn tìm ra cách thức liên kết 2 sự kiện ấy.
Ví như ngày 27 tháng 1 (1973) là ngày kí Hiệp định Pari, đảo lại, ngày 21 tháng 7 (1954) là ngày kí Hiệp định Giơnevơ; Ngày 2 tháng 9 (1945) Bác Hồ đọc bản Tuyên ngôn độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ cộng hoà, đảo lại ngày 9 tháng 2 (1930) là ngày nổ ra cuộc khởi nghĩa Yên Bái…
Với cách này, bạn cần tìm chính xác từng cặp đôi sự kiện rồi xem xét để xâu chuỗi chúng lại với nhau theo một sợi dây chung dễ nhớ nhất.
+Xem phim tài liệu
Hãy xem những cuốn phim tài liệu về Chiến tranh ở Việt Nam, về Chiến dịch Điện Biên Phủ, về chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử…và nhiều cuốn phim tài liệu lịch sử khác. Đó cũng là một cách ghi nhớ lịch sử trực quan, sinh động.
Những thước phim sống động sẽ giúp bạn tiếp thu kiến thức lịch sử một cách nhẹ nhàng hơn, với ấn tượng mạnh hơn mà không hề cảm thấy khô khan như tiếp thu trên trang sách.
Tương tự với “giáo trình” hấp dẫn ấy, bạn có thể học Sử qua tranh ảnh…, nếu có điều kiện bạn hãy tới thăm quan Bảo tàng quân sự Việt Nam để khắc sâu hơn các kiến thức mình đã học trên lớp.
+Cuối cùng: Hệ thống kiến thức trước khi đi ngủ
Bạn hãy dành ít nhất 10 phút trước khi đi ngủ để hệ thống lại khối kiến thức đã thu lượm được trong ngày.
Cố gắng nhớ lại trong đầu những sự kiện, như hôm nay mình học về chiến dịch Biên giới thu đông 1950, chiến dịch ấy bắt đầu ngày 16 tháng 9; mở đầu ta tấn công cứ điểm Đông Khê…
Kết thúc chiến dịch ta tiêu diệt và bắt sống trên 11.500 tên, thu trên 3000 tấn vũ khí, giải phóng thêm 4000km2 đất đai và 35 vạn dân…
Chỉ với ít phút đó bạn có thể khắc sâu kiến thức thêm một lần nữa. Hôm sau, nếu có thời gian, sau khi hệ thống kiến thức của ngày đó, bạn có thể hệ thống kiến thức đã học của ngày hôm kia, rồi ngày hôm kìa…
Học Sử có khó như bạn nghĩ? Hãy tìm tòi và trải nghiệm với những phương pháp mới, bạn sẽ thấy say mê hơn với môn Sử.
Bí quyết học và thi môn Lịch sử
+ Học Lịch sử sao cho tốt?
- Điểm đầu tiên cần lưu ý là không học vẹt, học đối phó theo kiểu nhớ máy móc bài học mà không hiểu gì. Hãy dành cho môn học này tối thiểu là chút ít tình cảm bởi lòng tự hào dân tộc và tình yêu thế giới cũng như yêu chính bản thân mình rằng mình cần phải học tốt để bước vào tương lai.
- “Trăm nghe không bằng một thấy”, thế nên nếu kết hợp việc học lịch sử trong SGK với việc xem phim tư liệu lịch sử, đọc truyện tranh lịch sử (các NXB Giáo dục, NXB Kim Đồng, NXB Trẻ có những bộ sách này), thăm Di tích, Bảo tàng (nếu có thể) thì bạn vừa học lại vừa kết hợp được giải trí mà nhớ lâu vì không gì bằng trực quan sinh động cả.
- Nguồn tài liệu chính là SGK, còn sách tham khảo đừng mua quá nhiều sẽ không “ngốn” hết. Hãy chọn cuốn sách tham khảo mà bạn thấy thích, và tối đa chỉ cần hai cuốn sách tham khảo là đủ.
- Các bài học lịch sử đều có vai trò như nhau. Kinh nghiệm cho thấy khi thi lịch sử thì các chủ đề về kinh tế, văn hóa, xã hội… quan trọng không kém những cuộc kháng chiến, khởi nghĩa, bởi vậy không học tủ bài nào, không bỏ qua bài nào. Rất nhiều bạn bị “tủ đè” vì chủ quan.
- Với các bài học. Khi học, trước hết đọc bài, hiểu bài, nhớ bài, thắc mắc thì hỏi thầy, không dấu dốt, vì nếu không kiến thức phần đó hổng, phần sau bạn sẽ càng mù mờ hơn. Để học tốt, bạn nên vạch ra những ý chính của bài học kiểu như dàn ý sơ lược. Đây là phần khung của bài, từ đó bạn sẽ nhớ lâu mà trọng tâm hơn.
- Học tự luận ổn rồi, để củng cố kiến thức, bạn hãy: Thứ nhất, làm trắc nghiệm bài học trong sách tham khảo. Thứ hai, trao đổi kiến thức bài học với bạn, vừa nhớ lâu, vừa có thể bổ khuyết phần mình yếu qua việc trao đổi với bạn.
+ THI Lịch sử sao cho điểm cao?
- Điểm đầu tiên cần tránh, tuyệt đối không đem tài liệu vào phòng thi. Bạn tự làm mình không tự tin, có tài liệu lo bị bắt, không tập trung làm bài. Có tài liệu chỉ lo việc quay cóp. Kinh nghiệm cho thấy học trò tự làm theo ý mình trên cơ sở kiến thức đã có điểm cao hơn học trò học vẹt hoặc quay cóp nguyên xi tài liệu.
- Vào phòng thi, hãy để tinh thần thoải mái, phong thái tự tin, đừng tạo áp lực cho bản thân. Tất nhiên phải có cơ sở là bạn đã học, ôn bài tốt. Nhiều bạn dù học tốt, nhưng vào phòng thi là “tim đập, chân run” quên hết kiến thức, đến khi định thần thì phí 15 – 20 phút rồi.
- Cầm đề thi, đọc vài lần để nắm rõ đề, định hình trong đầu cách làm. 10 phút đầu tiên hãy vạch dàn ý sơ lược nhất cho tất cả các câu trong đề thi.
- Phương châm làm bài là dễ làm trước, khó làm sau. Câu nào bạn hiểu rõ nhất, hãy làm trước, lúc đó sẽ tạo cho bạn sự tự tin khi tiếp cận những câu khó hơn vì ít ra bạn đã làm được một phần bài.
- Căn cứ vào số điểm cho các câu mà làm bài cho đúng dung lượng kiến thức và thời gian. Không được làm quá dài câu bạn nắm vững kiến thức nhưng điểm câu đó lại không cao, sẽ làm mất thời gian những câu khác. Nhớ căn mốc thời gian cho từng câu hỏi.
- Đối với những câu liên quan tới sự kiện, mốc thời gian, nhân vật, nếu nhớ rõ thời gian, tên nhân vật bạn hãy viết, còn không nên viết. Ví dụ, ngày 30 tháng 4 năm 1975. Nếu không nhớ ngày, thì chỉ ghi tháng 4 năm 1975. Không nhớ ngày, tháng, chỉ ghi năm. Tên người cũng vậy.
- Làm bài, hãy làm đúng trọng tâm câu hỏi, hỏi gì đáp nấy, đừng lan man kiến thức dễ lạc đề. Nếu kiến thức rộng, nắm chắc thì hãy liên hệ, mở rộng thêm xung quanh vấn đề đó nhưng đừng để mất nhiều thời gian quá.
- Làm bài xong, không được ra sớm khi thời gian làm bài đang còn. “Còn nước, còn tát”, do đó, hãy đọc, soát lại bài làm, chữa câu chữ, dấu câu cho hoàn chỉnh, nghĩ xem còn phần nào thiếu hay không để bổ sung. Nhiều khi đến phút cuối bạn mới nhớ ra nên đừng để vì ra sớm rồi đến lúc nhớ phần thiếu, sai mới “à”, “ồ”, “giá như” lại ân hận cả đời. Nhiều bạn đốt củi dùi kinh sử mấy năm nhưng lại chủ quan trong vài tiếng làm bài rồi đấy.